Niemand wil het weten

Omdat ik studievertraging op ga lopen, ben ik bezig met een aanvraag voor extra studiefinanciering. Voor die aanvraag moet ik een formulier door een arts laten tekenen. Dus maakte ik een afspraak met mijn huisarts en kreeg aan de telefoon te horen dat ik niet op tijd bij mijn eigen huisarts terecht kon. Ze kon me er wel tussen schuiven bij een andere arts in de praktijk. Ik heb die man al vaker gezien en ik vind het een beetje een flapdrol, maar het invullen van een formulier wilde ik hem wel toevertrouwen. Vooral omdat hij 100% van de nodige informatie in mijn dossier kon vinden.

Toen ik daar zat en uitlegde wat ik wilde, was het inderdaad snel geregeld. Hij pakte de pen, vulde zijn gegevens in, zette echtheidsstempels en zijn handtekening en gaf het formulier terug. Toen ik zijn hand schudde bij het weggaan, zei hij: 'Gaat wel goed verder toch?' Ik keek hem een moment verbaasd aan. Vriend, ik heb je net verteld dat ik studievertraging oploop vanwege een zware depressie en een eetstoornis, hoe DENK je dat het met me gaat? Dus ik zei: 'Euh. Nou ja. We werken eraan, zal ik maar zeggen.' 'Goed zo,' zei hij, en bonjourde me vriendelijk maar resoluut de onderzoekskamer uit.

Het was er weer een. Een beleefdheidsvrager.

Ze zeggen dat je relaties met mensen verdiepen als je ze vertelt wat je écht bezighoudt. En op een bepaalde manier is dat vast wel waar. De paar vrienden die van mijn sores weten, zijn niet gillend weggerend. Vaak is het inderdaad ook een ander soort vriendschap geworden, een ander niveau. Dit hangt natuurlijk van de persoon af, en de vrienden die het bij mij weten, waren eigenlijk al goede vrienden van me en stonden toch niet op het punt om weg te gaan. Maar verder is mijn ervaring in de maatschappij vaak anders, niet van verdieping. Het gaat breder dan psychische problemen en geldt eigenlijk in het algemeen: mensen willen helemaal niet weten dat het niet goed met je gaat.

Je merkt het ook in een gesprek. Iemand vraagt je 'Goh, hoe is het nou met jou?' en verwacht dat je dan zegt 'Goed, en met jou?'. Als je dat dan NIET doet, zoals ik heel soms probeer, zie je je gesprekspartner even uit balans raken. Je volgt het riedeltje niet, geeft een onverwacht antwoord. Ze doen wel hun best er zo goed mogelijk op te reageren, maar waren toch even van hun apropos. Het is voor iedereen het fijnst als je gewoon zegt 'Prima, hoe gaat het met jou dan?' en het gesprek zijn natuurlijke loop neemt.

Als je dan tóch verteld hebt dat het niet goed gaat, is er vaak begrip. Iedereen snapt dat het niet altijd regenbogen en zonneschijntjes zijn in een leven, dat je soms stress, een dip of iets zwaarders hebt. Vervolgens zullen ze misschien best nog eens vragen hoe het gaat, maar eigenlijk willen ze maar één ding horen: dat het beter gaat. Dat je eraan werkt. Dat je er iets mee doet. Of, zoals Laurie Anderson in "Wintergirls" beschrijft: 'I knew what he wanted to hear. He couldn't stand me being sick. Nobody can. They only want to hear that you're healing, you're in recovery, taking it one day at a time. If you're locked into sick, you should stop wasting their time and just get dead.'

De maatschappij begrijpt tot op zekere hoogte best dat het niet altijd lekker gaat in leven. Zolang je er dan maar aan werkt, is het goed. Mensen willen niet dat je ziek bent, ze willen dat je beter aan het worden bent. Dat is een wezenlijk verschil. En het is zo pijnlijk om die tendens te merken als je zelf vastgeroest zit in een diepe depressie. Dat je een vriendin bijna kunt horen zuchten als jij op haar "Hoe gaat het? Heb je zin om iets te doen?" moet zeggen "Nee sorry ik voel me echt heel kut vanavond en ik wil niet naar buiten". En dat je vervangend huisarts je na het invullen van voor jou pijnlijk papierwerk nog kan vragen of het verder wél goed gaat. Nee, lulhannes, het gaat klote. En als je daar niet tegen kunt, dan heb je pech.